Τι είναι, άραγε, η τέχνη; Ποιος την παράγει, ποιος την κατακρεουργεί και ποιος την (καθ)ορίζει; Η απάντηση είναι ο άνθρωπος. Ναι, αλλά ποιο είδος ανθρώπου; Ο σπουδαγμένος, ο αμόρφωτος, ο έμπειρος, ο νέος ή ο ''παλιός''; Και γιατί για κάποιον να θεωρείται τέχνη, ενώ για κάποιον άλλο κάτι βαρετό, συνηθισμένο και αδιάφορο; Το μόνο σίγουρο είναι ότι η τέχνη είναι μία εντελώς υποκειμενική αίσθηση και εναπόκειται στα γούστα του κάθε ανθρώπου το πώς θα την κρίνει.
Πολλοί συγχέουν την τέχνη με την κουλτούρα, τα θεωρούν όμοια κι ότι το ένα ακολουθεί το άλλο. Κουλτούρα, μια σπουδαία έννοια, μα με τόσα ερωτηματικά... Τι είναι όμως η κουλτούρα; Και ποιος θεωρείται ''κουλτουριάρης''; Εκείνος που ξημεροβραδιάζεται σε γκαλερί και βιβλιοθήκες; ΄Ισως. Κι αν ο ίδιος άνθρωπος γυρνώντας στο σπίτι του, δέρνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του πνιγμένος στο αλκοόλ; Τότε του αφαιρείται ο χαρακτηρισμός; Όχι, αφού προηγουμένως έχει αφεθεί στα αποφθέγματα του Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε και στις πολιτικές θεωρίες του Μπέρτολντ Μπρεχτ.
Περνώντας στη μουσική και συγκεκριμένα στα του οίκου μας. Και τι δεν έχουμε ακούσει για το λεγόμενο έντεχνο τραγούδι. Με πρωτεργάτες τους Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Χατζιδάκι, το ''έν-τεχνο'' μπήκε στη ζωή μας με τον όρο του ''παντρέματος της μουσικής με την σύγχρονη ελληνική ποίηση''. Το συγκεκριμένο είδος μουσικής λοιπόν, είναι μία μορφή τέχνης, κάτι στο οποίο συμφωνώ απόλυτα. Το λαϊκό τραγούδι, όμως, με το αμέτρητο κοινό, δεν είναι τέχνη; Και μάλιστα το βαρύ λαϊκό. Γιατί ένα σόλο του Θεοδωράκη να είναι καλύτερο από ένα σόλο του Ζαμπέτα; Και έρχομαι στα πιο πρόσφατα: Γιατί ένα κομμάτι του Αλκίνοου να υπερτερεί από εκείνο του Ρέμου; Ο Ρέμος έκανε τζίρο 3 εκατομμύρια ευρώ στη Μύκονο, ο Αλκίνοος όχι... Στον Αντώνη Ρέμο φέρανε καμήλες (!) για να υποδεχτούν τους Αραβες κροίσους παρέα με τα πετροδόλαρά τους.
Στο τομέα του βιβλίου τώρα... Είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας ο Τζο Νέσμπο, με τα εξαιρετικά αστυνομικά μυθιστορήματα, τα οποία ο υπογράφων λατρεύει. Πόσοι Ελληνες, όμως έχουν διαβάσει τα πάμπολλα αστυνομικά τσέπης του Γιάννη Μαρή, τον οποίο γνωρίζουν μόνο λόγω του ''Αστυνόμου Μπέκα'' της τηλεόρασης; Μα διότι ο Νέσμπο είναι ένας πολυδιαφημισμένος Νορβηγός συγγραφέας ενώ ο Μαρής ένας αποθανών Ελληνας δημοσιογράφος που απλά έγραφε βιβλία.
Τελικά, είναι τόσο μα τόσο δύσκολο να ορίσεις την τέχνη.. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει! Ο καθένας έχει την άποψή του, ωστόσο ουδείς μπορεί να την επιβάλλει και να τη παρουσιάσει αυτή καθ' αυτή. Ο καθένας έχει την δική του και μπορεί να την ονομάσει όπως εκείνος επιθυμεί... Αλλού είναι το πρόβλημα: αυτή η άτιμη ΠΑΙΔΕΙΑ...!
Πολλοί συγχέουν την τέχνη με την κουλτούρα, τα θεωρούν όμοια κι ότι το ένα ακολουθεί το άλλο. Κουλτούρα, μια σπουδαία έννοια, μα με τόσα ερωτηματικά... Τι είναι όμως η κουλτούρα; Και ποιος θεωρείται ''κουλτουριάρης''; Εκείνος που ξημεροβραδιάζεται σε γκαλερί και βιβλιοθήκες; ΄Ισως. Κι αν ο ίδιος άνθρωπος γυρνώντας στο σπίτι του, δέρνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του πνιγμένος στο αλκοόλ; Τότε του αφαιρείται ο χαρακτηρισμός; Όχι, αφού προηγουμένως έχει αφεθεί στα αποφθέγματα του Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε και στις πολιτικές θεωρίες του Μπέρτολντ Μπρεχτ.
Περνώντας στη μουσική και συγκεκριμένα στα του οίκου μας. Και τι δεν έχουμε ακούσει για το λεγόμενο έντεχνο τραγούδι. Με πρωτεργάτες τους Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Χατζιδάκι, το ''έν-τεχνο'' μπήκε στη ζωή μας με τον όρο του ''παντρέματος της μουσικής με την σύγχρονη ελληνική ποίηση''. Το συγκεκριμένο είδος μουσικής λοιπόν, είναι μία μορφή τέχνης, κάτι στο οποίο συμφωνώ απόλυτα. Το λαϊκό τραγούδι, όμως, με το αμέτρητο κοινό, δεν είναι τέχνη; Και μάλιστα το βαρύ λαϊκό. Γιατί ένα σόλο του Θεοδωράκη να είναι καλύτερο από ένα σόλο του Ζαμπέτα; Και έρχομαι στα πιο πρόσφατα: Γιατί ένα κομμάτι του Αλκίνοου να υπερτερεί από εκείνο του Ρέμου; Ο Ρέμος έκανε τζίρο 3 εκατομμύρια ευρώ στη Μύκονο, ο Αλκίνοος όχι... Στον Αντώνη Ρέμο φέρανε καμήλες (!) για να υποδεχτούν τους Αραβες κροίσους παρέα με τα πετροδόλαρά τους.
Στο τομέα του βιβλίου τώρα... Είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας ο Τζο Νέσμπο, με τα εξαιρετικά αστυνομικά μυθιστορήματα, τα οποία ο υπογράφων λατρεύει. Πόσοι Ελληνες, όμως έχουν διαβάσει τα πάμπολλα αστυνομικά τσέπης του Γιάννη Μαρή, τον οποίο γνωρίζουν μόνο λόγω του ''Αστυνόμου Μπέκα'' της τηλεόρασης; Μα διότι ο Νέσμπο είναι ένας πολυδιαφημισμένος Νορβηγός συγγραφέας ενώ ο Μαρής ένας αποθανών Ελληνας δημοσιογράφος που απλά έγραφε βιβλία.
Τελικά, είναι τόσο μα τόσο δύσκολο να ορίσεις την τέχνη.. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει! Ο καθένας έχει την άποψή του, ωστόσο ουδείς μπορεί να την επιβάλλει και να τη παρουσιάσει αυτή καθ' αυτή. Ο καθένας έχει την δική του και μπορεί να την ονομάσει όπως εκείνος επιθυμεί... Αλλού είναι το πρόβλημα: αυτή η άτιμη ΠΑΙΔΕΙΑ...!
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου